نقد کوهن بر تجربه گرایی

Authors

رضا صادقی

abstract

فلسفة علم کوهن را آغاز دورة پساپوزیتیویستی دانسته اند. در این نوشتار با مرور نقدهای کوهن بر تجربه گرایی خواهیم دید او در این نقدها با تضعیف نقش معرفتی و توجیهی تجربه باعث تقویت نسبی گرایی و بسط آن به حوزة علوم طبیعی می شود. با این که کوهن نقدهایی جدی بر حلقة وین دارد، اما هم زمان برخی از اصول پوزیتیویستی آن ها را حفظ می کند؛ لذا برخی از مفسران کوهن نسبی گرایی را نتیجة منطقی اصول پوزیتیویستی می دانند و بر این اساس دیدگاه کوهن را تداوم پوزیتیویسم معرفی می کنند. از نظر آن ها کوهن با مبانی اندیشة حلقة وین موافق است و صرفاً برای حل پاره ای از ناسازگاری ها آن را بازسازی می کند. شواهد این ادعا را در پایان این نوشتار بررسی خواهیم کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد کوهن بر تجربه‌گرایی

فلسفة علم کوهن را آغاز دورة پساپوزیتیویستی دانسته‌اند. در این نوشتار با مرور نقدهای کوهن بر تجربه‌گرایی خواهیم دید او در این نقدها با تضعیف نقش معرفتی و توجیهی تجربه باعث تقویت نسبی‌گرایی و بسط آن به حوزة‌ علوم طبیعی می‌شود. با این‌که کوهن نقدهایی جدی بر حلقة وین دارد، اما هم‌زمان برخی از اصول پوزیتیویستی آن‌ها را حفظ می‌کند؛ لذا برخی از مفسران کوهن نسبی‌گرایی را نتیجة منطقی اصول پوزیتیویستی می...

full text

جایگاه تجربه در پارادایم کوهن

بر اساس روش تاریخی کوهن اکتشاف و داده­ی تجربی در تحقق پارادایم علمی و توسعه­ی علمی عادی نقشی قاطع ندارند. اکتشاف رویدادی فردی و دفعی نیست. بلکه میراثی جمعی است که از اختراع جدا نیست. داده­ی تجربی نیز مانند اکتشاف متأثر از پارادایم و آموزش جمعی است. از سوی دیگر کوهن تعین نظریه به واسطه­ی تجربه را ناممکن می‌داند و استدلال می‌کند که برای تبیین هر مشاهده‌ای نظریه‌های متعددی قابل­ فرض است که همگی به...

full text

جایگاه تجربه در پارادایم کوهن

بر اساس روش تاریخی کوهن اکتشاف و داده­ی تجربی در تحقق پارادایم علمی و توسعه­ی علمی عادی نقشی قاطع ندارند. اکتشاف رویدادی فردی و دفعی نیست. بلکه میراثی جمعی است که از اختراع جدا نیست. داده­ی تجربی نیز مانند اکتشاف متأثر از پارادایم و آموزش جمعی است. از سوی دیگر کوهن تعین نظریه به واسطه­ی تجربه را ناممکن می داند و استدلال می کند که برای تبیین هر مشاهده ای نظریه های متعددی قابل­ فرض است که همگی به...

full text

نقد علم‌شناسی کوهن از منظر فایرابند1

کوهن و فایرابند از فیلسوفان علمی هستند که در بسیاری از جهات، دیدگاه‌های نزدیک و بعضاً مشترکی دارند. این دو فیلسوف به عقلانیتی آفاقی و جهان‌شمول باور ندارند؛ از این رو در عرف ادبیات فلسفی، دیدگاه‌های آنان را نسبی‌گرایانه تلقی می‌کنند. هر دو، از فیلسوفان نیمة دوم قرن بیستم هستند و واکنشی به جریان‌های پوزیتیویستی و نگتیویستی محسوب می‌شوند. این اندازه، شباهت و نزدیکی، این پرسش را در ذهن برمی‌انگیزد ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فلسفه علم

Publisher: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

ISSN 2383-0722

volume 5

issue 1 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023